W krajach wysokorozwiniętych miażdżyca jest bardzo często występującą chorobą. Jakie czynniki mają na to wpływ, jak ją rozpoznać u siebie i jak skutecznie leczyć? Poznajmy odpowiedzi na te kluczowe pytania!
Czym jest miażdżyca tętnic?
Miażdżyca tętnic – tak nazywamy przewlekłą chorobę układu krążenia, wskutek której dochodzi do powstawania blaszek miażdżycowych w ściance tętnic. Powoduje to ich zwężenie i zaburzenia w przepływie krwi. Choroba ta umiejscawia się najczęściej w tętnicach kończyn dolnych, tętnicach wieńcowych, tętnicach mózgowych oraz w głównej tętnicy ludzkiego ciała – aorcie. Kiedy zwężenie zaczyna przekraczać 50% średnicy naczynia, zwykle daje o sobie znać pacjentowi.
Jakie są objawy miażdżycy tętnic?
Nie bez przyczyny miażdżyca tętnic to cichy zabójca. Tak naprawdę proces miażdżycowy zaczyna się we wczesnej młodości i nie daje żadnych objawów. Zwapnienie tętnic na poziomie powyżej 50%, o którym wspomniano wyżej, jest już uznawane za bardzo zaawansowane stadium choroby. Co powinno nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u specjalisty, zanim będzie za późno? Powinniśmy zacząć obserwację i diagnostykę, jeśli:
- wyraźnie osłabiła się nasza kondycja, a każdy wysiłek wywołuje silne uczucie zmęczenia;
- mamy problemy z koncentracją, jesteśmy rozdrażnieni;
- mamy zaczerwienioną skórę.
Ponieważ wyróżniamy kilka rodzajów miażdżycy, pozostałe objawy będą od nich zależne. W miażdżycy tętnic wieńcowych głównymi objawami będą:
- ból w klatce piersiowej, który promieniuje od ramion i żuchwy, nasilający się pod wpływem stresu lub wysiłku fizycznego,
- kołatanie serca, tachykardia,
- przyspieszony oddech i uczucie duszności,
- lęk i panika.
Bagatelizowanie tych symptomów prowadzi do rozwoju choroby niedokrwiennej serca, a ta do zawału i nagłej śmierci sercowej.
Miażdżycę mózgu możemy rozpoznać, jeśli zauważamy:
- zaburzenia świadomości,
- zaburzenia mowy, czucia i widzenia,
- zaburzenia ruchu.
W tym przypadku zamknięcie światła tętnic prowadzi do udaru niedokrwiennego mózgu (inaczej zawału mózgu), a w dalszej konsekwencji do trwałego uszkodzenia neurologicznego lub śmierci.
Choć zmiany miażdżycowe mogą pojawiać się w różnych partiach ciała, choroba zwykle atakuje kończyny dolne. Na początku wywołuje to bolesność nóg, a zwłaszcza łydek po wysiłku, a w późniejszym okresie także bez uzasadnionej przyczyny. Nieleczona miażdżyca kończyn dolnych może skończyć się amputacją chorej części ciała.
Przeczytaj też: Jak przyspieszyć metabolizm? | Jak chronić oczy przed komputerem?
Przyczyny miażdżycy tętnic
Zdając sobie sprawę, jak groźna i podstępna jest miażdżyca, możemy zastanawiać się nad jej przyczynami. Czy styl życia, jaki prowadzimy, ma wpływ na powstanie choroby?
Po części tak. Czynnikami sprzyjającymi są tylko dwa uwarunkowania niezależne od nas – predyspozycje genetyczne i podeszły wiek (miażdżyca ujawnia się zwykle po 60 roku życia) oraz szereg przyczyn mających podłoże cywilizacyjne. Należą do nich:
- nadciśnienie tętnicze,
- podwyższony poziom złego cholesterolu,
- cukrzyca,
- wolne rodniki,
- zakażenie bakteryjne i wirusowe,
- otyłość,
- silny, długotrwały stres,
- siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej,
- dieta opierająca się na tłuszczach zwierzęcych, bogata w cholesterol, cukier i sól.
Dobra profilaktyka skupia się właśnie na tych elementach naszego życia. Chcąc więc wyeliminować ryzyko powstania miażdżycy w organizmie, powinniśmy zadbać o zbilansowaną i urozmaiconą dietę, regularny wysiłek fizyczny, prawidłową masę ciała i leczenie chorób wymienionych na powyższej liście.
Miażdżyca tętnic – jak ją wyleczyć?
W zależności od stadium zaawansowania choroby i umiejscowienia objawów możemy zastosować różne rodzaje leczenia. Do najpopularniejszych należą:
- Dieta, z której eliminujemy tłuste mięsa, potrawy smażone, tłuste mleko i produkty mleczne, makarony, słodycze, fast foody, alkohol i papierosy. Uzupełniamy ją natomiast tłuszczami roślinnymi, chudym mięsem, rybą i wędlinami, produktami pełnoziarnistymi, wodą i zieloną herbatą;
- Zmiana trybu życia na bardziej aktywny, co oznacza minimum 3 serie po 30 minut ćwiczeń oraz zredukowanie w naszym życiu najbardziej stresogennych czynników;
- Leczenie farmakologiczne;
- Leczenie inwazyjne – udrażnianie bądź poszerzanie tętnic.
Dlaczego miażdżyca tętnic jest niebezpieczna?
Miażdżyca tętnic jest niezwykle niebezpiecznym schorzeniem układu sercowo-naczyniowego, które stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Istnieje wiele powodów, dla których miażdżyca jest uważana za tak niebezpieczną.
Po pierwsze, miażdżyca prowadzi do stopniowego gromadzenia się tłuszczu, cholesterolu i innych substancji wewnątrz tętnic, tworząc tzw. blaszki miażdżycowe. Te blaszki zmniejszają elastyczność i średnicę tętnic, co utrudnia swobodny przepływ krwi. W rezultacie serce musi pracować znacznie ciężej, aby dostarczyć wystarczającą ilość tlenu i składników odżywczych do tkanek organizmu.
Po drugie, miażdżyca może prowadzić do tworzenia się skrzeplin krwi w miejscach uszkodzenia blaszek miażdżycowych. Skrzep może całkowicie zablokować tętnicę, co może prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu. Te nagłe i groźne zdarzenia są często wynikiem zaawansowanej miażdżycy.
Po trzecie, miażdżyca jest procesem przewlekłym, który postępuje przez wiele lat bezobjawowo. Osoba cierpiąca na miażdżycę często nie zdaje sobie sprawy z problemu, dopóki nie pojawią się poważne komplikacje. To sprawia, że miażdżyca jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ może rozwijać się niezauważalnie i prowadzić do poważnych powikłań, zanim zostanie zdiagnozowana i leczona.
Warto zaznaczyć, że miażdżyca jest chorobą, która może być kontrolowana i zarządzana poprzez zdrowy styl życia, leki oraz inne metody terapeutyczne. Jednak kluczowym jest wczesne wykrywanie i monitorowanie miażdżycy, aby uniknąć jej poważnych konsekwencji. Dlatego regularne badania profilaktyczne i dbanie o zdrowy tryb życia są kluczowe w zapobieganiu miażdżycy i jej niebezpiecznym skutkom.
